Położne: niezastąpione profesjonalistki i przewodniczki w zdrowiu kobiet. Jaka jest ich rola?

Położne to profesjonalistki zapewniające fachową opiekę medyczną oraz profilaktykę zdrowotną. Niewiele kobiet wie, że może korzystać z pomocy położnej na różnych etapach swojego życia, nie tylko w okresie ciąży, czasie porodu czy bezpośrednio po nim. Pamiętajmy, że każda kobieta w Polsce, która jest objęta ubezpieczeniem NFZ, może wybrać swoją położną podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). Fundacja Rodzić po Ludzku od 28 lat buduje w społeczeństwie świadomość roli położnych w systemie opieki zdrowotnej, a także organizuje konkurs „Anioły Rodzić po Ludzku”.

Gdy jesteś w ciąży – opieka przedporodowa

Położne podstawowej opieki zdrowotnej edukują kobiety w ciąży oraz mogą prowadzić fizjologiczną ciążę. Ich wsparcie na tym etapie obejmuje przygotowanie do porodu i opieki nad noworodkiem. Jest to m.in. pomoc: w opracowaniu planu porodu oraz udzielanie informacji na temat przebiegu porodu, dostępnych metod uśmierzania bólu oraz technik relaksacyjnych, karmienia piersią, pielęgnacji dziecka w pierwszych tygodniach życia. Ważne jest również wsparcie emocjonalne i psychiczne, które dają przyszłym matkom, co pomaga im lepiej radzić sobie z obawami i stresem związanym z porodem.

Reklama

Reklama

W ciąży, w trakcie wizyt kontrolnych, wystawiają skierowania na podstawowe badania diagnostyczne, doradzają w kwestiach dotyczących diety czy stylu życia.

NFZ opłaca opiekę położnej rodzinnej od 21. tygodnia ciąży. Opieka ta może polegać na wizytach domowych:

• od 21. do 31. tygodnia ciąży – raz w tygodniu, maksymalnie 10 wizyt.
• od 32. tygodnia ciąży – dwa razy w tygodniu, maksymalnie 16 wizyt.

Miejsce spotkań edukacyjnych jest ustalane indywidualnie – mogą odbywać się w miejscu pracy położnej lub w domu kobiety w ciąży.

Opieka w trakcie porodu

Podczas porodu położne zapewniają niezbędną opiekę medyczną oraz bezpieczne i komfortowe warunki. Monitorują zdrowie matki i dziecka, m.in. sprawdzają ciśnienie krwi, słuchają tętna płodu, wspierają kobietę rodzącą w poszczególnych fazach porodu. Położne służą wiedzą i doświadczeniem, dostarczając informacji, które pomagają kobiecie w podejmowaniu decyzji. Sprawiają, że rodząca kobieta czuje się bezpiecznie, jest spokojna i pewna siebie.

Opieka poporodowa

Po porodzie położne POZ kontynuują opiekę i pomagają matkom w adaptacji do nowej roli. Edukują na temat karmienia piersią, pielęgnacji noworodka oraz wspierają w przypadku trudności laktacyjnych. Podczas wizyt poporodowych sprawdzają przebieg połogu u kobiety, np. prawidłowość obkurczania się macicy czy gojenia krocza.

Położna odwiedza kobietę w połogu zgodnie z jej indywidualnymi potrzebami. Zaleca się, aby były to przynajmniej 4 wizyty, a pierwsza powinna mieć miejsce w ciągu 48 godzin od otrzymania przez położną informacji o powrocie do domu mamy z dzieckiem.

Położne są często pierwszym punktem kontaktu, gdy pojawiają się problemy zdrowotne u matki lub dziecka. Ich wsparcie emocjonalne i praktyczne jest nieocenione w pierwszych tygodniach po porodzie.

Położna zobowiązana jest do oceny stanu psychicznego kobiety po porodzie, w tym ryzyka wystąpienia depresji poporodowej.

Więcej o depresji poporodowej przeczytasz w artykule o depresji w ciąży i depresji poporodowej.

Po 8 tygodniach od porodu położna POZ przekazuje opiekę nad niemowlęciem pielęgniarce POZ. Nadal jednak opiekuje się mamą, której może udzielać wsparcia np. w zakresie poradnictwa laktacyjnego.

Profilaktyka i opieka ginekologiczna

Położne oferują także opiekę ginekologiczną, obejmującą profilaktykę, edukację zdrowotną oraz wsparcie po operacjach ginekologicznych i ginekologiczno-onkologicznych. Przeprowadzają badania cytologiczne, uczą samobadania piersi, doradzają w kwestiach antykoncepcji oraz realizują opiekę pielęgnacyjną od momentu wypisu ze szpitala do całkowitego zagojenia się rany pooperacyjnej.

Opieka w okresie menopauzy

Rola położnych nie kończy się wraz z zakończeniem okresu rozrodczego. W okresie menopauzy i postmenopauzy położne wspierają kobiety, pomagając im radzić sobie z fizycznymi i emocjonalnymi zmianami. Doradzają w zakresie zdrowia intymnego, profilaktyki osteoporozy oraz zdrowego stylu życia

Czuła położna i jej wsparcie emocjonalne

Położne udzielają również wsparcia emocjonalnego. Ich empatia i umiejętność słuchania są kluczowe w rozpoznawaniu lęku przed porodem lub depresji poporodowej. Położne mogą kierować swoje pacjentki do odpowiednich specjalistów, gdy wymagana jest rozszerzona pomoc.

Położne na każdym etapie życia kobiety są nie tylko opiekunkami medycznymi, ale również doradczyniami, edukatorkami i wsparciem emocjonalnym. Zapewniają opiekę kompleksową i dopasowaną do indywidualnej sytuacji, wspierającą zdrowie kobiety, matki i jej dziecka. Praca położnych ma ogromny wpływ na zdrowie i dobrostan kobiet. Dzięki takiemu wsparciu ich pacjentki mogą czuć się bezpieczniej i pewniej, co przekłada się na lepsze zdrowie i jakość życia.

Źródła:

• Polskie Towarzystwo Położnych

• Narodowy Fundusz Zdrowia

• Fundacja Rodzić po Ludzku

Artykuł przygotowany w ramach konkursu „Anioły Rodzić po Ludzku” 2024
Partnerem strategicznym konkursu „Anioły Rodzić po Ludzku 2024” jest Lidl Polska producent pieluszek Lupilu